Bloembollen kopen, planten en vermeerderen
Narcissen, crocussen, tulpen en hyacinten zijn bloembollen die symbool staan voor het voorjaar. Na een voor sommige tuinders en tuingenieters wat deprimerende winterperiode zijn het vooral deze voorjaarsbloeiers die het humeur zodanig goed kunnen doen dat we zin krijgen met de lammetjes te gaan rondhuppelen. Het genieten van bol- en knolgewassen is echter niet beperkt tot het voorjaar. Ook in de zomer, herfst en winter zijn er bollen die het leven meer kleur en geur kunnen geven.
Waar bloembollen planten
Winterharde bloembollen kunnen in de volle grond worden geplant waar ze weinig onderhoud nodig hebben. Behalve in borders kunnen bloembollen ook in het gazon worden geplant. Als u dit laatste van plan bent moet u niet vergeten dat gedurende het groeiseizoen het gazon minder kort of niet kan worden gemaaid, voor sommigen misschien een goed excuus om de grasmaaier wat langer in het vet te kunnen laten staan.
Natuurlijk kunnen bloembollen ook in plantenbakken en bloempotten worden geplant. Het voordeel van deze methode is dat u de planten in en uit het zicht kunt zetten wanneer u dat wilt, bijvoorbeeld om ze op te kweken of af te laten sterven. Exotische bolgewassen kunnen in een tuinkas worden gekweekt waarna ze wanneer de temperatuur het toelaat buiten kunnen worden gezet of misschien als snijbloem het interieur kunnen opvrolijken.
Wanneer bloembollen planten
Losse bloembollen kunnen het beste in hun rustperiode worden geplant zodat ze zich op een normale wijze kunnen ontwikkelen en als het goed is tot bloei komen. De rustperiode voor bloembollen is uiteraard afhankelijk van hun bloeiseizoen en begint nadat de bloemen en bladeren zijn afgestorven. De bloembollen kunnen het beste direct na de 'oogst' worden geplant maar kunnen ook tijdelijk op een droge koele plek worden opgeslagen. Overigens verdragen sommige bloembollen en knollen zoals het sneeuwklokje (Galanthus), de bosanemoon (Anemone nemorosa), de cyclaam (Cyclamen), de hondstand (Erythronium) en de boslelie (Trillium) het minder goed om uit te drogen.
Door bollen te forceren kan de bloeitijd van een bol worden aangepast. Dit wordt vaak gedaan met de bollen die als kamerplant worden aangeboden zoals de hyacint die vele huiskamers in de winter van een heerlijke natuurlijke geur voorziet. Door de bloembollen na een periode van koelte naar binnen te halen begint het groeiproces dat normaal gesproken door de voorjaarszon in werking wordt gezet, eerder. Wanneer u dit forceren zelf wilt doen is het belangrijk de bloembollen eerst een kleine twee maanden in een donkere, vrij koele ruimte te zetten. Als de bollen te snel in een warmere, lichte kamer komen zal het blad hard groeien maar van de bloemen weinig te zien zijn. Als de bloemknoppen kleur beginnen te krijgen is het tijd om de bloempot of schaal te voorschijn te halen. Hyacinten worden ook regelmatig aangeboden in een glas dat tot aan de onderzijde van de bol met water moet worden gevuld. Ook deze bollen dienen eerst op een donkere koele plek te worden gezet. Door een tekort aan voedingsstoffen zal een dergelijke bloembol na de bloei zijn uitgeput waardoor deze het volgende seizoen waarschijnlijk niet zal bloeien.
Hoe bloembollen planten
Goede bloembollen zijn groot genoeg om het eerste seizoen al te kunnen bloeien, voorts zijn ze hard, niet aangetast door ziekten of insekten en hebben sterke groeipunten. Bij tulpenbollen is het met het oog op de vatbaarheid voor ziekten belangrijk dat het vlies onbeschadigd is.
Bloembollen kunnen het beste op een diepte van ongeveer twee tot drie keer de bolhoogte worden geplant en voor de horizontale afstand geldt ongeveer hetzelfde. Dit betekent dus dat grotere bollen dieper moeten worden geplant dan kleine bollen en dat ze wanneer ze in potten worden gezet eventueel in twee lagen kunnen worden geplant. Tussen grotere bloembollen kunnen eventueel jonge kleine bloembolletjes worden geplant welke nog niet tot bloei zullen komen. Overigens moeten cyclamen, anders dan hiervoor beschreven, vlak onder het oppervlak worden geplant. Niet alle bloembollen zijn liefhebbers van hetzelfde type grond. Bollen die in het bos voorkomen houden van zure, vochtige vruchtbare grond waarvoor onder andere compost kan worden gebruikt. Andere bloembollen zijn geschikt voor een rotstuin en verkiezen een goed doorlatende grond. Het gevaar bij zware slecht doorlatende grond is dat bloembollen gaan rotten. Vooral buiten het groeiseizoen zijn sommige bollen slecht bestand tegen een te vochtige omgeving.
Een eventuele mestlaag kan het beste op enige afstand onder de bollen worden aangebracht. Bij bollen in potten kan een vervanging van de toplaag voldoende zijn om voor een jaar nieuwe voedingsstoffen te bieden. Ook kunnen bijvoorbeeld langzaamwerkende mestkorrels worden gebruikt. Potgrond op basis van turf verarmt overigens sneller dan potgrond op basis van leem.
Zowel kunststof als stenen bloempotten zijn geschikt voor bloembollen. Bij stenen bloempotten zal de grond sneller uitdrogen. Om het binnendringen van schadelijke insekten tegen te gaan kan op de bodem van een bloempot gaas worden gelegd. Als toplaag kan fijn grind worden gebruikt wat de groei van onkruid en uitdroging vermindert.
Wanneer u bollen in het gazon wilt planten kunt u voor het maken van gaten gebruikmaken van een bollenplanter, of in het geval van kleine bollen van een riek. Een andere methode is het verwijderen van een graszode en deze na het planten van de bollen en het enigszins losmaken van de onderzijde van de zode weer terug te leggen.
Hoe bloembollen vermeerderen
Bij veel bloembollen zullen na een groeiseizoen tegen de oude bloembol kleine bolletjes (bijbollen, broedbollen of knolknoppen) te vinden zijn. Deze bolletjes kunnen worden losgemaakt en apart of tussen bloembollen worden opgekweekt tot bloemdragende bloembollen.
Voorts kan het zaad van de bloemen gebruikt worden om nieuwe bloembollen te kweken. In dit geval moet u wel ongeveer twee jaar langer, tot soms wel vijf jaar op bloemen wachten. In de meeste gevallen kunt u met het oogsten van het zaad het beste wachten totdat de zaaddozen bruin zijn en openspringen. Als u te lang wacht kunnen de zaden echter al zijn verspreid. Voor het watergeven gelden ongeveer dezelfde eisen als voor de bollen zelf.
Leliebollen worden vaak vermeerderd door in de rustperiode (laat in de zomer) enkele goede schubben met een klein stukje van de bolschijf (de zijde waaruit de wortels groeien) af te breken, van een schimmelwerend middel te voorzien en in een mengsel van perliet, turfmolm en lucht bij een temperatuur van tenminste 20 graden twee a drie maanden op een donkere plaats te bewaren. Bij een koele periode van anderhalve maand zal vervolgens de groei van kleine bolletjes toenemen. Hierna kunnen de kleine bolletjes apart worden opgekweekt.
Op onder andere hyacintenbollen en narcisbollen wordt de methode dubbele schubben toegepast. Hierbij worden van een bol de punt en de wortels verwijderd, de bol wordt in stukken gesneden met een steriel scherp mes waarna de stukken worden opgedeeld in schubbenparen waarbij aan elk schubbenpaar nog een stukje van de bolschijf (het deel waar de wordtels uitgroeien) zit. Ook deze schubbenparen worden in een plastic zak zoals eerder beschreven bewaard totdat zich kleine bolletjes hebben gevormd.
Nog weer een enigszins andere methode is bloembollen in verticale stukken te snijden, te steriliseren en met vermiculiet en lucht in een plastic zak een kleine drie maanden donker en bij een temperatuur van ruim 20 graden op te slaan.
Voor het vermeerderen van hyacinten kunt u voorts ook de bolschijf uithollen, voorzien van een schimmelwerend middel en bij tenminste 20 graden met het uitgeholde deel naar boven op enigszins vochtig zand te bewaren. Op het uitgeholde deel zullen als het goed is kleine bolletjes groeien.
Een lelie vormt bij de aanhechting van bladeren kralen welke naast het zaad, schubben of delen van de bol kunnen worden gebruikt voor de vermeerdering.
Hoe bloembollen bemesten
Wanneer bloembollen elk jaar opnieuw in nieuwe grond worden geplant is bemesting over het algemeen niet nodig. In plaats van bemesten kan ook de bovenste laag grond worden ververst. Als u wel gaat bemesten met het oog op een mooie bloemen, zorg er dan voor dat de mest rijk is aan kalium en arm aan stikstof. Het kalium bevordert de groei van de bloem terwijl er bij veel stikstof vooral groen te zien zal zijn.
Hoe bloembollen bewaren
Veel bloembollen kunnen nadat het blad is afgestorven worden uitgegraven, op gaas te drogen worden gelegd en vervolgens op een koele, donkere plaats in papier worden bewaard. Ter voorkoming van schimmel kunnen de bollen van een schimmelwerend middel worden voorzien. Een plastic zak is niet aan te raden omdat door condensering de bollen vochtig zouden kunnen worden. Bollen die minder goed tegen uitdroging kunnen, kunnen in enigszins vochtige grond worden bewaard.
Bloembollen kopen
Doordat ze makkelijk zijn te verpakken en te versturen zijn er veel bloembollen online te koop. Door het grote aanbod bij online winkels vind je altijd wel wat je zoekt. Hier in de tuinshop zijn bloembollen van veel online winkels te vinden.
Lees hier meer over bloempotten