Houten tuinmeubelen - natuurlijk, sfeervol en tijdloos

Bekijk en vergelijk hier direct het online winkelaanbod van houten tuinmeubilair of lees verder over onder meer houtsoorten en onderhoudstips.

Er zullen maar weinig mensen zijn die een houten tuinset niet mooi vinden. Hout past nu eenmaal het beste bij de natuurlijke, sfeervolle en rustgevende uitstraling die veel mensen in hun tuin wensen. Met kunststoffen als polywood (kunststof hout), wicker (kunststof rotan) en rope (kunststof touw) worden goede pogingen gedaan om een natuurlijke uitstraling te benaderen maar zo echt als het natuurlijke materiaal zelf zal het nooit worden. Als je kiest voor kunststof kies je voor (onderhouds)gemak en daar is op zich niets op tegen maar een kunststof tuinset mist misschien iets als karakter. Je praat nu eenmaal ook niet tegen een kunststof plant, er mist iets, ze zijn gewoon niet echt. Een mooie tussenoplossing is misschien een tuinset die bestaat uit een combinatie van materialen zoals een teakhouten tafel en tuinstoelen van bijvoorbeeld aluminium in combinatie met wicker of rope. Na een korte verkenning van de soorten tuinmeubelen die te koop zijn, wordt in dit artikel ingegaan op verschillende houtsoorten en het bijbehorende onderhoud met daarna verwijzingen naar handige instructievideo's.

Als je op zoek bent naar een houten tuinset kom je verschillende typen tuinsets tegen. Zo is er de keuze uit een loungeset, diningset en een bistroset. Wanneer je heel weinig ruimte hebt in je tuin of je hebt ergens in de schaduw wat ruimte over voor een kleine tuinset gaat je voorkeur mogelijk uit naar een bistroset. Naast de bekende elegante Franse bistrosets zijn er tegenwoordig ook bistrosets waarvan de stoelen wat comfortabeler ogen. Heb je niet de ruimte voor meerdere volledige tuinsets in je tuin dan gaat je voorkeur waarschijnlijk uit naar een loungeset waarin je comfortabel onderuitgezakt voor lange tijd kunt zitten. Als je een grotere tuin hebt met meerdere terrassen zou je voor zowel een loungeset als een diningset kunnen kiezen. De diningset is niet alleen geschikt voor in stijl in de tuin dineren maar ook voor bijvoorbeeld gezelschapsspellen en hobby's waarvoor een hoge tafel en bijpassende stoel handig zijn. Tenslotte zijn er tuinsets waarvan de stoelen verstelbaar zijn zodat ze zowel gebruikt kunnen worden voor het ontbijt, de lunch of het diner maar in relaxte stand ook voor een eventuele borrel erna. Er zijn tuinsets te koop die (bijna) volledig van hout zijn maar tegenwoordig zie je vooral veel combinaties van materialen zoals een houten tafel omdat hout zo mooi is en tuinstoelen van bijvoorbeeld aluminium en wicker of rope omdat het prettig zit en praktisch is.

Tuinmeubelen van hout zijn er altijd geweest sinds mensen een terras in de tuin hebben en zolang er bomen zijn zullen ze er ook wel blijven. Dat alle boomsoorten er altijd zullen blijven is echter niet vanzelfsprekend. Bij de aankoop is het is daarom belangrijk te letten op de aanwezigheid van het `FSC` keurmerk zodat je ervan uit kunt gaan dat het hout niet in het wilde weg is gekapt zonder te letten op de gevolgen voor de natuur.

Houten tuinsets verschillen in prijs en kwaliteit. Deze verschillen worden met name bepaald door de gebruikte houtsoort. Snel groeiende houtsoorten (veelal van naaldbomen) hebben een minder grote dichtheid dan langzamer groeiende houtsoorten (veelal van loofbomen) en zijn daardoor kwetsbaarder. (Kom je een houtsoort tegen die je niet thuis kunt brengen dan is de website houtinfo handig om er wat meer over te weten te komen.). Behalve door de dichtheid, wordt de kwaliteit van hout bepaald door de leeftijd van het hout. Ouder hout is droger en zal dus minder werken dan jong hout. Bij een nog levende boom vind je het oudste hout in de kern van de boom, daarom ook wel het kernhout genoemd. De buitenste jonge laag van de boomstam wordt spinthout genoemd. Kernhout is sterker dan spinthout en door een hoger gehalte aan zuren beter bestand tegen schadelijke schimmels en insecten. Voor de kwaliteit van het hout is verder belangrijk dat het op de juiste manier is gedroogd. Tropisch hardhout dient bijvoorbeeld langzaam te worden gedroogd omdat een plotselinge blootstelling aan een totaal ander klimaat tot scheuren kan leiden.

De kwaliteit van het hout heeft uiteraard meestal invloed op de prijs zodat in veel gevallen een duurder tuinset bij hetzelfde onderhoud langer mee zal gaan dan een goedkoper tuinset. Om een tuinset van minder goede kwaliteit goed te houden zul je deze goed moeten onderhouden. Tuinmeubelen van steigerhout bijvoorbeeld zullen in de meeste gevallen van vurenhout (zacht naaldhout) zijn gemaakt. Als dergelijke houten meubelen in contact komen met vocht zullen ze slechts enkele jaren meegaan wanneer ze tussendoor niet goed drogen en/of niet van een beschermlaag zoals beits zijn voorzien. Omdat een goede kwaliteit hardhouten tuinmeubelen bij regelmatig onderhoud langer zal meegaan dan een zachthouten tuinset, en een zachthouten tuinset meer onderhoud vereist om in goede staat te houden, is het uiteindelijk de vraag of je met een in eerste instantie goedkoper zachthouten tuinset wel goedkoper uit bent, bovendien ben je met meer onderhoud natuurlijk ook meer tijd kwijt.

Dit wil niet zeggen dat de keuze voor een steigerhouten tuinset afgeraden moet worden. Ten eerste is de lounge / beach stijl van zo'n tuinset totaal anders dan de stijl van de meeste hardhouten tuinsets. Daarnaast zijn er genoeg mensen die het prima vinden dat de steigerhouten tuinset na enkele jaren vervangen moet worden zodat ze er geen onderhoud aan hoeven te plegen. Tenslotte vallen de inspanningen voor het nemen van voorzorgsmaatregelen tegen vochtproblemen ook wel weer mee en moet je je hierdoor niet laten weerhouden als je houdt van de relaxte uitstraling van een steigerhouten tuinset.

Overigens zijn steigerhouten tuinmeubelen tegenwoordig vaak niet gemaakt van echte in de bouw gebruikte steigerplanken. Eenzelfde soort uitstraling van het hout kan namelijk worden bereikt door het te laten verouderen en/of te behandelen met een greywash / whitewash beits. Tuinmeubelen van sloophout daarentegen worden gemaakt van oude gebruikte latten waarvan de originele verflaag vaak is vervaagd en die van een nieuwe transparante laklaag zijn voorzien voor bescherming tegen weersinvloeden. Sommigen beweren dat je tuinmeubelen van steigerhout en sloophout niet moet behandelen omdat het de charme van de vergankelijkheid (of iets dergelijks) wegneemt. Als het je niet uitmaakt dat je loungeset slechts een paar jaar gebruikt zal kunnen worden kun je deze raad uiteraard opvolgen. Zou je er echter wel voor langere tijd van willen genieten dan moet je op tijd maatregelen nemen want rot is rot.

Er zijn ook steigerhouten tuinmeubelen van Douglas in plaats van vurenhout. Beide houtsoorten zijn afkomstig van naaldbomen maar Douglashout is harder en zal daardoor langer meegaan. Waar vurenhout in eerste instantie wit/geel is, is Douglashout rood/roze. Beide houtsoorten zullen onbehandeld grijs worden. Vurenhout wordt vaak sowieso voorzien van een beitslaag omdat de levensduur anders wel wat kort is. Douglas gaat onbehandeld tot zo'n 15 jaar mee. Als je Douglashout gaat behandelen is het misschien het overwegen waard om voor een transparante laag te kiezen omdat je voor hout onder een niet transparante laklaag bijna net zo goed het goedkopere vurenhout zou kunnen kiezen.

In het algemeen wordt vaak aangeraden om houten tuinmeubelen (zowel zachthout als hardhout) twee keer per jaar te onderhouden. Voor zachtere houtsoorten is het gebruik van onderhoudsmiddelen zoals lak of beits aan te bevelen, voor een harde houtsoort als teak in principe niet. Vooral als de tuinset het hele jaar door buiten staat is het zeker raadzaam deze zowel in het voor- als najaar te behandelen. Hardhouten tuinmeubelen worden vaak met een teak olie / teak sealer behandeld tegen vergrijzing. In het geval van teak wordt er echter ook vaak voor gekozen de tuinset te laten vergrijzen, in dat geval wordt geen olie gebruikt of ander onderhoudsmiddel met uv-bescherming gebruikt. Als je later alsnog teaken meubelen in de olie wilt zetten moet je eerst een reiniger gebruiken. Als de vergrijzing ver heeft doorgezet is het beter het tuinmeubel kaal te schuren voordat je deze behandelt met meerdere lagen olie. Teakolie dient overigens niet op een tuinmeubel te worden aangebracht dat behandeld is met greywash / whitewash.

Naast teak is `Acacia` een veel gebruikte houtsoort voor tuinmeubilair. De namen Acacia en Robinia worden regelmatig door elkaar gebruikt. Dit komt door de wetenschappelijke naam van Robinia: Robinia pseudoacacia. Ondanks zijn naam behoort deze boom niet tot het geslacht Acacia. Voor de duidelijkheid: bij `acaciahout` zul je dus vrijwel altijd moeten lezen `robiniahout`. In tegenstelling tot teak, groeit de oorspronkelijk uit Noord-Amerika afkomstige Robinia in Europa, en dan vooral in Hongarije waar deze boom sinds de jaren vijftig wordt aangeplant. In veel opzichten is het een duurzame houtsoort; de Robinia groeit relatief snel, relatief dicht bij huis, en is een harde houtsoort (harder dan eik). Robiniahout (vaak dus acacia genoemd) is dus zeer geschikt voor tuinmeubelen. Door de grillige groei van de plant kan het wel lastig zijn om er grote meubeldelen van te produceren. Ook is de boom, met uitzondering van de bloemen, giftig, wat gevoelige mensen kunnen merken bij het bewerken van het hout. (Heb je geen eten in huis en overweeg je op een houtje te bijten kies dan dus liever niet voor je tuintafel van robiniahout.) Dat een tuinset van Robinia lang kan meegaan bewijst de mogelijk oudste Robina van Nederland die al sinds de zestiende of zeventiende eeuw bij kasteel Doorwerth in Gelderland staat.

Andere gebruikte houtsoorten voor tuinmeubelen zijn: Balau, Meranti en Eucalyptus.

Meranti is een verzamelnaam voor (tropisch) hardhout van verschillende bomen uit Zuidoost-Azië, met name Maleisië en Indonesië, en wordt onder meer veel voor kozijnen gebruikt. Merantihout is goedkoper dan teakhout maar heeft ook een hoge dichtheid en is uit zichzelf rijk aan oliën waardoor de houtsoort zeer geschikt is voor gebruik buitenshuis.

Het tropische hardhout Balau, ook vaak Bangkirai genoemd, is een Shorea soort en komt eveneens uit Zuidoost-Azië. Deze houtsoort kom je buiten tegen in zware constructies als bruggen maar ook in picknicktafels, pergola's, onderdelen van schuttingen, vlonderplanken en plantenbakken.

Eucalyptushout komt oorspronkelijk uit Australië maar groeit tegenwoordig op meerdere plekken op de wereld. Hoewel eucaplyptus minder dicht is dan bijvoorbeeld teak, en een lager oliegehalte heeft, is het prima geschikt voor gebruik in tuinmeubelen mits het goed onderhouden wordt. Hoewel grootschalige eucalyptusplantages ook negatieve effecten op de natuur kunnen hebben, is het anders dan in het geval van teak een snelgroeiende boom waardoor de hoeveelheid makkelijk op peil kan worden gehouden. Een eigenschap van eucalyptushout is wel dat het vrij snel verkleurd. Om deze verkleuring tegen te gaan kunnen dezelfde middelen als voor het tegengaan van verkleuring van teakhout worden gebruikt zoals teak protector. Er zijn meerdere middelen en merken op de markt die speciaal ontwikkeld zijn om hardhout waaronder teak te reinigen (teak cleaner), te beschermen tegen verkleuring (teak protector) en van een extra bescherming tegen vocht en vuil te voorzien (teak shield). Als de vergrijzing niet verdwijnt met een reinigingsmiddel kan fijn schuurpapier worden gebruikt om terug te schuren tot op gekleurd hout.

Om voor langere tijd te kunnen genieten van een houten tuinset is weliswaar wat onderhoud nodig maar het is eenvoudig werk dat vrij snel kan worden uitgevoerd. Als je voor een harde houtsoort als teak kiest die je laat vergrijzen zijn de benodigde onderhoudsinspanningen minimaal. Let bij het behandelen van je tuinset vooral op de plekken waar vocht kan blijven staan, indien nodig zou je deze plekken tussentijds een keer extra kunnen bijwerken. Naast de behandeling met een onderhoudsmiddel doe je er goed aan af en toe de verbindingen van tuinmeubelen te controleren en zo nodig aan te draaien. Mocht er houtrot optreden, verwijder deze, reinig met teak cleaner en vul op met houtvuller. Voor gaatjes en scheurtjes bestaat bijvoorbeeld Albastine kneedbaar hout dat in verschillende kleuren verkrijgbaar is.

Als je er de ruimte voor hebt kun je een houten tuinset aan het einde van het seizoen het beste droog opbergen (tenzij het een vochtige, slecht geventileerde ruimte betreft). Het gebruik van een afdekhoes / beschermhoes wordt meestal afgeraden omdat er onder het plastic te weinig ventilatie zal zijn waardoor donkere vlekken in het hout kunnen ontstaan. Het hout blijft beter wanneer het in de wind kan drogen.

Bij een halfjaarlijkse reinigingsbeurt van hardhout zoals teak, eventueel aangevuld met beschermingsmiddel tegen verkleuring, kan zo'n tuinset zeer lang meegaan. Hoe lang een zachthouten tuinset zoals een van vurenhout/steigerhout meegaat hangt in belangrijke mate af van de standplaats en het onderhoud. Als je voorkomt dat het hout langdurig blootgesteld wordt aan vocht en het van een beitslaag voorziet kan het vele jaren goed blijven. Als je een tuinset onder een overkapping zet zodat het sowieso niet nat wordt is er eigenlijk geen reden om niet voor steigerhout te kiezen, tenminste als het `beach design` jouw smaak is.

Houd je ook van de natuurlijke uitstraling van houten tuinmeubelen en weet je al welk type houten tuinset, tuintafel, tuinbank of tuinstoel je wilt kopen? Kijk en vergelijk dan de houten tuinmeubelen in de shop. Ook als je nog geen keuze hebt gemaakt kan het bladeren door het verzamelde aanbod van verschillende tuinwinkels/meubelwinkels je mogelijk helpen om tot een keuze te komen. Ook vind je hier tuinmeubelen in andere materialen zoals aluminium, rvs, wicker, polywood, rope, kunststof etc.

Hieronder volgen nog een paar overzichtelijke lijstjes die je mogelijk nog eens van pas kunnen komen bij onder meer het onderhoud.

Hoe gebruik je houtolie (teakolie) op een houten tuinset?

• Verwijder een eventueel aanwezige oude vernislaag of maak het hout schoon met lijnoliezeep.
• Geef indien nodig het hout kleur terug met oxaalzuur.
• Schuur indien nodig tot aan de gewenste houtkleur met een niet te grof schuurpapier (> 200).
• Ontvet het hout met terpentijnolie.
• Breng direct na het drogen impregneerolie aan.
• Breng een dunne laag teakolie aan met een kwast, roller of doek.
• Laat de olie ongeveer een half uur intrekken (afhankelijk van de temperatuur) (Behandel de snel ingedroogde plekken direct nog een keer.)
• Verwijder na ongeveer een half uur en in ieder geval voordat de olie begint te drogen de niet ingetrokken olie met een droge pluisvrije doek.
• Laat de gebruikte doek uitgespreid drogen om te voorkomen dat het gaat broeien en brand veroorzaakt.
• Breng eventueel de volgende dag weer een laag aan totdat het hout geen olie meer opneemt.

Hoe bescherm je teakhouten tuinmeubelen tegen vergrijzing?

• Behandel je tuinmeubel elke twee maanden met teakolie of enkele keren per jaar met teak sealer.
• Maak het tuinmeubel schoon met een stevige borstel en een in een emmer warm water opgelost kopje soda / keukenzout en spoel goed schoon met water.
• Laat het tuinmeubel goed drogen (niet alleen oppervlakkig).
• Gebruik eventueel schuurpapier als er al vergrijzing is opgetreden.
• Maak het tuinmeubel stofvrij.
• Als je teakolie gebruikt, breng deze aan met een pluisvrije doek, laat intrekken, en doe dit eventueel nogmaals.
• Als je teak sealer gebruikt laat je dit tien minuten intrekken waarna je het uitwrijft.

Hoe verwijder je groene aanslag van tuinmeubelen?

• Gebruik een borstel om het vuil van het tuinmeubel te vewijderen.
• Maak met een geschikt reinigingsmiddel zoals teak cleaner en borstel en/of spons het tuinmeubel schoon en laat het drogen.
• Maak de overgebleven groene plekken schoon en laat goed drogen
• Gebruik bij moeilijk te verwijderen aanslag schuurpapier met een fijne korrel en schuur egaal in de lengterichting van de houtnerf.
• Maak het tuinmeubel stofvrij.
• Breng de beschermlaag aan die je wilt gebruiken zoals een beits of teak protector zo nodig in meerdere lagen.
• Breng eventueel teak shield aan voor extra bescherming tegen vocht en vuil.

Hoe herstel je scheuren in houten tuinmeubelen?

• Laat het tuinmeubel drogen en verwijder loszittend / rottend hout.
• Maak het tuinmeubel schoon met een geschikt reinigingsmiddel zoals teak cleaner en laat goed drogen.
• Vul de scheuren en gaten met houtvuller in een bijpassende kleur.
• Schuur je tuinmeubel met de houtnerf mee en eindig met fijn schuurpapier.
• Maak het tuinmeubel stofvrij.
• Breng het onderhoudsmiddel (beits, protector, verf) aan, indien nodig in meerdere lagen.
• Eindig eventueel met teak shield voor extra bescherming.

Hoe geef je niet te diep vergrijsde tuinmeubelen weer de originele bruine houtkleur?

• Reinig het tuinmeubel met een voor hout geschikt reinigingsmiddel en laat goed drogen.
• Schuur voorzichtig met de houtnerf mee tot de originele kleur verschijnt, eindig met fijn schuurpapier.
• Maak het tuinmeubel stofvrij.
• Breng het onderhoudsmiddel egaal aan (voorkom kleurverschillen) (transparante beits, protector), indien nodig in meerdere lagen.
• Eindig eventueel met teak shield voor extra bescherming.

Hoe onderhoud je een tuinset van steigerhout?

• Verwijder met een stoffer en/of stofzuiger al het vuil op het tuinmeubel.
• Gebruik een voor hout geschikt reinigingsmiddel zoals teak cleaner en laat het meubel drogen.
• Schuur eventueel het meubel licht op met fijn schuurpapier zodat de onderhoudslaag (beits) ademend blijft.
• Breng een nieuwe laag beits aan (verkrijgbaar in grey wash of white wash) of een ander beschermingsmiddel zoals teak protector.

Hoe verwijder je houtrot uit een steigerhouten tuinmeubel?

Als je houtrot ontdekt in je steigerhouten tuinmeubel kun je dit het beste zo snel mogelijk repareren om te voorkomen dat het grote delen van het meubel aantast. Verwijder met een scherp voorwerp zoals een schroevendraaier of verfkrabber eerst al het rotte hout tot je alleen hard hout overhebt. Maak vervolgens het tuinmeubel schoon met een voor hout geschikt reinigingsmiddel zoals teak cleaner en laat goed drogen. Als het ontstane gat niet te groot is kun je het vervolgens opvullen met houtvuller. Houtvullers zijn in meerdere kleuren te verkrijgen en je kan ook mengen om zo dicht mogelijk bij de gewenste kleur te komen. Als de houtvuller droog is kun je het gladschuren. (Gebruik geen grof schuurpapier of eindig met fijn schuurpapier als het eindresultaat glad moet zijn.) Als het gat te groot is voor houtvuller zul je een stukje hout op maat moeten maken en met bijvoorbeeld houtlijm vastzetten. Behandel tenslotte het tuinmeubel met een beschermingsmiddel naar wens zoals bijvoorbeeld een white wash beits.

Hoe verwijder je groene aanslag van een steigerhouten tuinmeubel?

Met een voor hout geschikt reinigingsmiddel zoals teak cleaner en een borstel of (schuur)spons zal het meeste groen verwijderd kunnen worden. Eventueel kan daarna fijn schuurpapier worden gebruikt voor het terug schuren tot op mooier hout. Breng hierna een beschermlaag aan zoal beits.

Hoe maak je steigerhout grijs?

Beits is verkrijgbaar in vele kleuren waaronder ook white wash en grey wash. Een meer natuurlijke snelle vergrijzing bereik je door het hout te borstelen met zoutwater. Met beits geef je het hout echter direct een beschermlaag.

Moet een houten tuinset met een beschermhoes worden beschermd tegen vocht?

Omdat het moeilijk is om onder een beschermhoes voor voldoende ventilatie te zorgen is het vaak beter geen beschermhoes te gebruiken zodat het hout tussendoor kan drogen in de wind. Langdurig vochtige, broeierige omstandigheden moeten voorkomen worden omdat dit de kans op houtrot en schimmels vergroot.

Kan een houten tuinset 's winters buiten blijven staan of is het beter deze binnen op te bergen?

Mits je goed onderhoud pleegt zal een houten tuinset dat in de winter buiten blijft staan ook vele jaren mee kunnen gaan. Vooral hardhouten tuinmeubelen die tussen natte dagen door kunnen drogen zullen niet zomaar wegrotten. In het geval van zachte houtsoorten zoals het hout dat gebruikt wordt voor steigerhouten tuinsets is onderhoud en het voorkomen van langdurig vochtige omstandigheden extra van belang. Let op dat er nergens op het meubel water blijft staan of bijvoorbeeld natte bladeren blijven liggen. Om door vocht ontstane problemen aan de onderzijde te voorkomen is het verstandig een steigerhouten tuinmeubel op bijvoorbeeld bakstenen te zetten zodat er geen direct contact met een vochtige grond is en er extra ruimte is voor ventilatie.

Het spreekt echter voor zich dat een tuinset die minder in aanraking komt met weersinvloeden als regen en uv licht (en niet in een vochtige ruimte staat) een langere levensduur zal hebben dan een tuinset die altijd buiten staat.

Is het ontstaan van scheuren in houten tuinmeubelen normaal of een gebrek?

De mate waarin hout werkt hangt af van de hardheid van het hout en de mate waarin het hout wordt blootgesteld aan veranderende klimaatomstandigheden (nat, droog, warm, koud). Een tuinset gemaakt van het kernhout van een harde houtsoort (zoals teak) zal door de hogere dichtheid in principe minder snel scheuren dan een tuinset van zacht naaldhout. Tropisch hardhout moet echter wel op de juiste wijze zijn gedroogd om werking in een ander klimaat te voorkomen. Om tijdens langere tijd van droogte het scheuren van hout tegen te gaan wordt wel eens geadviseerd de houten tuinmeubelen af ten toe nat te spuiten. Bij een hardhouten tuinmeubel dat binnen korte tijd na aankoop scheurt zonder dat er sprake is geweest van grote droogte zou het vermoeden kunnen ontstaan dat het uit een ander klimaat afkomstige hout niet op de juiste wijze is gedroogd.

Zijn er altijd speciale onderhoudsmiddelen nodig voor hardhouten tuinmeubelen?

Een hardhouten tuinmeubel van teak dat mag vergrijzen kan twee keer per jaar met een stevige borstel en een emmer warm water met een kopje soda / keukenzout worden gereinigd. Het beste is dit te doen na een behoorlijke regenbui als het hout nat is (maar je kunt het ook zelf van tevoren nat spuiten). Borstel met de houtnerf mee en spoel daarna goed af. Bekijk eventueel hier een instructievideo.

Is het nodig houten tuinmeubelen direct na aankoop te behandelen met een onderhoudsmiddel?

Dit hangt ervan af. Een onbehandeld zachthouten tuinmeubel of een zachthouten meubel waarvan de beschermingslaag erg dun lijkt kan het beste direct voordat het het nat en vies is worden behandeld. Ook als een dergelijk meubel nog in elkaar moet worden gezet is het beter de onderdelen al voor het assembleren van een onderhoudslaag te voorzien omdat je sommige plekken later niet meer goed kunt bereiken. Een onbehandeld hardhouten tuinmeubel dat je niet wilt laten vergrijzen kun je het beste ook direct na aankoop voorzien van teakolie of teak sealer. Een hardhouten tuinmeubel dat wel mag vergrijzen hoeft niet direct behandeld te worden. Ook hardhouten tuinmeubelen die al zijn voorzien van een laag, zoals bijvoorbeeld greywash, hebben niet direct onderhoud nodig.

Kun je een houten tuinset schoonmaken met een hogedrukreiniger?

Het gebruik van een hogedrukreiniger voor het schoonmaken van een houten tuinset is af te raden omdat een te harde straal het hout kan beschadigen.

Welk onderhoudsmiddel of welke beschermlaag kun je het beste gebruiken voor houten tuinmeubelen?

Dit hangt af van meerdere factoren. Een hardhouten tuinmeubel van teak heeft in principe geen beschermlaag nodig. Het hout is van zichzelf vettig en heeft een compacte structuur waardoor het goed beschermd is tegen weersinvloeden. Om vergrijzing tegen te gaan kan teakolie of teak sealer worden gebruikt. Met deze middelen wordt niet zozeer de levensduur van het hout verlengd, het dient vooral om de kleurverandering tegen te gaan. De voorkeur gaat volgens sommigen uit naar teak sealer of teak shield omdat de behandeling met teak sealer minder vaak nodig is (één a twee keer per jaar) dan bij teakolie (elke paar maanden). Ook zou het verkeerd gebruik van teakolie volgens sommigen de groei van schimmel bevorderen en zwarte puntjes veroorzaken. Dit zou (deels) voorkomen kunnen worden door het teveel aan aangebrachte olie tijdig te verwijderen met een pluisvrije doek. Sommige teakoliën zouden er verder voor kunnen zorgen dat de `hout-eigen` olie uit de toplaag verdwijnt waardoor de vergrijzing zelfs sneller zou kunnen gaan als de `niet-hout-eigen` teakolie niet vaak genoeg wordt aangebracht. Een ander nadeel van teakolie is dat een meubelstuk nog even olie kan afgeven op kleding. (Als je olierestanten na een half uur wegveegt lijkt dit nadeel echter vrij snel verdwenen.) Als er dus al onderhoudsmiddelen voor een houtsoort als teak gebruikt wordt lijkt een lichte voorkeur uit te gaan naar teakcleaner voor het schoonmaken en verwijderen van schimmel en meeldauw eventueel gevolgd door teak sealer / teak shield als bescherming tegen uv en vuilopname en toevoeging van kleurpigment. Het gebruik van teakolie hoeft echter niet veel meer werk te zijn. Het regelmatig onderhouden gaat om het aanvullen van de toplaag, dieper in het hout zal de olie nog aanwezig zijn. Het kan al voldoende zijn om het oppervlak met lijnoliezeep schoon te maken en af te nemen met een in teakolie gedrenkte doek. (De producten voor teak worden overigens ook gebruikt voor andere soorten hardhout.)

Voor zachthout zoals steigerhout biedt olie waarschijnlijk te weinig bescherming tegen de weersinvloeden. Een laklaag behoort tot de mogelijkheden maar bij optrekkend vocht is ook deze keuze mogelijk minder verstandig omdat vocht dat vanaf de onderzijde in het hout trekt, wordt opgesloten en zorgt voor het barsten van de laklaag. Het beitsen van deze tuinmeubelen ligt daarom het meest voor de hand. Beits beschermt maar is wel ademend. Bovendien kan de houtstructuur bij het gebruik van beits zichtbaar blijven. Het ademende vermogen gaat echter wel verloren als er na verloop van tijd meerdere lagen beits over elkaar heen zouden zijn aangebracht. Het is daarom beter een oude laag te verwijderen alvorens een nieuwe laag wordt aangebracht. Als er kleur is toegevoegd aan de beits zou het hout na meerdere lagen ook steeds donkerder/lichter worden. Voor steigerhouten tuinmeubelen is grey wash of white wash beits verkrijgbaar. Hoewel bij beits de houtnerven zichtbaar blijven, geeft het gebruik van olie een natuurlijker ogend resultaat. Breng overigens geen alkyd beits aan over acryl beits.

Welke soort verf of olie is minder slecht voor het milieu?

De mate waarin een verf (lak of beits) belastend is voor het milieu hangt volgens milieucentraal.nl af van onder meer het gehalte aan vluchtige organische stoffen (VOS), conserveer- en bestrijdingsmiddelen en stoffen waarvoor bij de winning en productie veel energie nodig is zoals het geval is bij titaniumdioxide. Omdat er geen studies zouden bestaan waarin de positieve effecten voor het milieu, namelijk de langere levensduur van het hout, worden meegewogen zou het echter moeilijk zijn aan te geven welke verf beter is voor het milieu. Alkydverf (verdunbaar met terpentine) is over het algemeen wat sterker maar vergeelt sneller en acrylverf (met water verdunbaar) is wat betreft de grondstoffen minder slecht voor het milieu maar over het algemeen wat minder sterk. Vroeger werd voor gebruik buiten vrijwel altijd voor alkyd gekozen maar inmiddels wordt steeds vaker acrylverf gebruikt. (Is ook prettiger in gebruik doordat het minder stinkt.) Waar je wel op zou kunnen letten is de aanwezigheid van het keurmerk Europees Ecolabel. In verfproducten met dit label is de dekkingsgraad bovengemiddeld en zitten minder kleurstoffen en vluchtige organische stoffen. Verder kun je het milieu sparen door je tuinmeubelen op tijd bij te werken mocht dat nodig zijn en je kwasten niet uit te spoelen onder de kraan maar tijdelijk te bewaren in water (acrylverf) of in een plastic zak in de vriezer (alkydverf) en deze daarna weg te gooien.

Houtolie die voornamelijk bestaat uit natuurlijke oliën zoals lijnolie en tungolie zijn minder slecht voor het milieu dan die waar onder meer verdunners zijn toegevoegd. Het werken met dikkere olie kan echter moeilijker zijn en bij houtsoorten met een dichte structuur zijn verdunningsmiddelen nodig om de eerste lagen olie goed te laten intrekken. Als je een restant olie wilt bewaren voor een volgende keer moet je ervoor zorgen dat er geen zuurstof bij kan komen. Gebruik daarom een zo klein mogelijke of vacuümverpakking of vul het halflege blik op met bijvoorbeeld knikkers.

Instructievideo's

Hoe gebruik je teak cleaner?

Hoe maak je een teakhouten tafel schoon?

Hoe gebruik je teak sealer?

Hoe gebruik je kneedbaar hout / houtvuller?

Conclusie

Houten tuinmeubelen zijn een mooi bezit. Er is eigenlijk geen ander materiaal dan hout dat beter aansluit bij de natuurlijke, rustgevende sfeer die we in de tuin vaak nastreven. Om voor langere tijd te kunnen genieten van een houten tuinset is wat meer onderhoud nodig dan bij een tuinset van kunststof, aluminium, wicker, of rvs maar veel werk is het ook weer niet. Vooral een hardhouten tuinset zoals een tuinset van teak is met een half jaarlijkse schoonmaakbeurt al in goede conditie te houden. Bovendien zijn er tegenwoordig mooie tuinsets te koop waarin meerdere materialen worden gecombineerd zodat je wel de natuurlijke look hebt maar minder onderhoud. Voor het tegengaan van vergrijzing (op zich niet nodig) kan teakolie of teak sealer worden gebruikt. Als een tuinset van tropisch hardhout in de volle zon staat kan het ontstaan van scheuren worden tegengegaan door een regelmatiger gebruik van bijvoorbeeld teakolie of door de tuinset regelmatig te bevochtigen met water. Bij zachthout zoals een steigerhouten tuinset doe je er goed aan maatregelen te nemen om vochtproblemen te voorkomen. Zorg ervoor dat het hout een goede beschermlaag heeft die het vocht niet insluit (anders dan lak is beits ademend) en voorkom optrekkend vocht door het zachte hout niet direct op de grond te zetten. Hout mag nat worden maar het moet tussendoor kunnen drogen. Voorkomen moet worden dat er ergens water blijft staan of dat er onvoldoende luchtcirculatie is om te kunnen drogen. Het gebruik van een plastic beschermhoes wordt in het geval van houten tuinmeubelen om deze reden meestal afgeraden. Kies bij voorkeur milieuvriendelijke onderhoudsmiddelen zoals die met het Europees Ecolabel om het milieu te sparen. Probeer met goed en tijdig onderhoud je tuinset een zo lang mogelijke levensduur te geven zodat er zo min mogelijk grondstoffen en energie nodig zijn waardoor je nog meer van je tuinset kunt genieten.

Disclaimer: Hoewel de in dit artikel beschreven tips kunnen helpen bij de aanschaf en onderhoud van een houten tuinset, is het belangrijk altijd de bij een specifiek product gegeven informatie te lezen. Het kan in bepaalde gevallen beter zijn af te wijken van de voorgenoemde tips voor onderhoud van een houten tuinset.

Het winkelaanbod van houten tuinmeubels

In de prijsvergelijker vind je een groot aanbod van houten tuinmeubels zoals houten tuintafels, houten tuinstoelen, houten tuinbanken, houten picknicktafels en complete houten tuinsets en houten loungesets. Degene die niet zo houd van hout kan hier inspiratie opdoen voor tuinmeubelen van andere materialen zoals aluminium, kunststof, wicker, rope en meer.